Viêm gan siêu vi B khi mang thai
Viêm gan siêu vi B là một bệnh về gan do virus gây ra. Virus gây bệnh viêm gan siêu vi B có khả năng lây nhiễm cao. Nếu không theo dõi và điều trị viêm gan B có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan…
Theo ước tính dân số Việt Nam bị nhiễm viêm gan siêu vi B với tỉ lệ khá cao. Nhưng không phải bất kỳ ai bị nhiễm bệnh đều bị xơ gan hay ung thư gan. Nếu như phòng và điều trị bệnh đúng thì có thể kiểm soát và tránh được những biến chứng có thể xảy ra.
Hiện nay ở VN rất nhiều phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc bệnh viêm gan siêu vi B mãn tính. Đối với phụ nữ mang thai thì đây là một vấn đề quan trọng thường gây nhiều lo lắng cho các bà bầu.
Nếu mẹ bị mắc bệnh viêm gan siêu vi B sẽ ảnh hưởng tới thai nhi ra sao?
Viêm gan siêu vi B lây truyền chủ yếu qua đường quan hệ tình dục và truyền máu. Về đường lây bệnh viêm gan siêu vi B cho bé khi mẹ đang mang thai đến nay chưa được ghi nhận. Trong lúc sinh thai nhi có thể bị lây nhiễm do máu từ bánh nhau khi bong truyền cho bé. Bé hít hoặc nuốt phải sản dịch hay máu có siêu vi viêm gan B từ người mẹ. Mẹ có thể truyền siêu vi viêm gan B cho con khi sinh, dù sinh thường hay sinh mổ.
Cách phòng tránh để không lây nhiễm cho bé
Virus gây bệnh viêm gan siêu vi B có thể lây truyền từ mẹ sang con. Nếu không có tư vấn ban đầu trong thai kì để có hướng bảo vệ tốt cho trẻ ngay sau sinh thì 90-95% trẻ có mẹ bị nhiễm viêm gan siêu vi B sẽ bị lây bệnh. Do vậy để tránh lây nhiễm cho bé, bạn nên báo cho bác sĩ biết bạn bị nhiễm viêm gan siêu vi B trong quá trình khám thai và khi sinh nở để được tư vấn cho bé tiêm ngừa ngay trong vòng 12-24 giờ đầu sau sinh. Nếu như tiêm phòng đúng cách và kịp trong khoảng thời gian trên bé sẽ có hơn 95% cơ hội không bị mắc viêm gan B sau này. Trong trường hợp tiêm phòng quá chậm trễ, bé có nguy cơ mắc bệnh viêm gan siêu vi B là rất cao.
Phụ nữ bị viên gan siêu vi B nếu muốn mang thai cần chuẩn bị gì?
- Nếu bạn biết mình có viêm gan siêu vi B mà muốn mang thai. Trước khi có thai bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa gan mật và bác sĩ chuyên về sản khoa để được khám và tư vấn về tình trạng nhiễm siêu vi B. Qua đó bạn sẽ biết mình đang ở giai đoạn nào, có cần điều trị hay chỉ theo dõi bệnh mà thôi.
- Nếu bạn không biết mình bị viêm gan siêu vi B. Đến khi mang thai khi làm xét nghiệm mới biết mình mang mầm bệnh. Bạn nên tư vấn bác sĩ chuyên khoa, nếu bác sĩ tư vấn bệnh ở giai đoạn nhẹ, không có triệu chứng, chức năng gan ổn định thì không cần điều trị. Bạn có thể mang thai và theo dõi định kỳ xét nghiệm chức năng gan theo chỉ định của bác sĩ. Nếu đang bị viêm gan siêu vi B nặng có biến chứng xơ gan, suy tế bào gan, hay ung thư gan… thì nên tư vấn bác sĩ để được điều trị trước rồi mới mang thai khi có sự chấp thuận của bác sĩ chuyên khoa.
Chế độ ăn uống của bà mẹ mang thai khi có viên gan siêu vi B?
Khi đã bị nhiễm bệnh thì không có bất kì phương pháp nào có thể đào thải hoặc loại trừ được Virus ra khỏi cơ thể. Tập thể dục thường xuyên lại có tác dụng tăng sức đề kháng của cơ thể giúp duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Ngoài ra đi bộ, tập bơi, yoga, thiền… vừa phải không quá sức cũng là phương pháp cải thiện sức khỏe đáng kể. Ăn ngủ, sinh hoạt điều độ cũng có thể một phần giúp kiểm soát được viêm gan B. Nên ăn các loại thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng, sữa…), trái cây tươi, sữa chua…, giảm các thức ăn có dầu mỡ khó tiêu… Kiêng uống rượu, bia, các chất kích thích vì dễ gây tổn thương tế bào gan dẫn đến suy gan và ung thư gan
Sau sinh, mẹ bị viêm gan siêu vi B có cho con bú được không?
Sau sinh, bạn cần gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và điều trị bệnh, bao gồm cả đánh giá định kỳ chức năng gan và theo dõi tình hình cụ thể của thai nhi. Sau khi bạn sinh con, em bé sẽ được tiêm vắc-xin viêm gan B lần đầu tiên trong vòng 12 giờ sau sinh và tiêm thêm mũi thứ 2 và thứ 3 vào các tháng sau đó. Ba mũi vắc-xin là để bảo vệ bé suốt đời. Khi cho con bú vẫn có khả năng lây truyền bệnh khi đầu vú bị xướt chảy dịch hoặc máu. Khả năng lây truyền này thấp (khoảng 2 – 3%). Khi bé lớn hơn, mầm răng phát triển nhất là khi chuẩn bị mọc răng thì hay nghiến vú mẹ. Lúc này bé đã được tiêm ngừa vaccin viêm gan B và đã có kháng thể nên cũng có thể được bảo vệ. Ngoài ra việc nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu rất tốt cho sức đề kháng của bé với bệnh tật. Do vậy nếu có sự cho phép của bác sĩ bạn nên cho bé bú nếu bé được tiêm ngừa đầy đủ. Viêm gan B tuy có thể lây nhiễm cho em bé trong quá trình sinh nở nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và hạn chế tối đa được. Các bà mẹ có viêm gan B vẫn có thể sinh con an toàn mà bé không bị lây nhiễm viêm gan B từ mẹ nếu có sự tư vấn và chuẩn bị tốt ngay từ khi mang thai và sau sinh.
Bs. Nguyễn Thị Song Hà
