U xơ tử cung hay còn gọi là Nhân xơ tử cung
U xơ tử cung nói đúng theo thuật ngữ y khoa là u cơ trơn tử cung, là một loại u thường gặp ở tử cung. Phụ nữ thường bị u xơ tử cung trong khoảng 30-45 tuổi. Đây là loại u chịu ảnh hưởng của nội tiết tố: khi estrogen cao, u to ra và khi estrogen giảm (giai đoạn mãn kinh), u dần nhỏ lại..
Triệu chứng đầu tiên của u xơ tử cung là ra khí hư nhiều do niêm mạc tử cung bị kích thích (dịch này thường trong, đôi khi loãng như nước và ngày một nhiều hơn). Sau đó, bệnh nhân bị rối loạn kinh nguyệt, thời gian hành kinh kéo dài hơn bình thường, trong mấy ngày đầu, lượng huyết ra nhiều hơn so với những kỳ kinh trước. Khi khối u xơ tử cung đã lớn, huyết không ra theo chu kỳ nữa mà có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào, gọi là rong huyết. Tình trạng ra huyết kéo dài dẫn đến thiếu máu, khiến bệnh nhân xanh xao, mệt mỏi. Khi hành kinh, họ thường bị đau bụng do tử cung phải co bóp mạnh hơn để đẩy huyết kinh ra ngoài.
Nếu khối u xơ tử cung lớn, bệnh nhân có thể bí tiểu tiện do u chèn ép bàng quang, hoặc táo bón và đau nếu u phát triển vào trực tràng. Có trường hợp người bệnh tự sờ thấy khối nhân xơ cứng chắc ở vùng bụng dưới (thường là vào ban đêm khi nằm ngủ, các cơ thành bụng được thả lỏng).
Nếu khối nhân xơ tạo thành polype tụt vào âm đạo, mức độ ra máu sẽ nặng hơn. Mỗi khi sinh hoạt tình dục, bệnh nhân cảm thấy vướng và ra máu nhiều. Khi làm vệ sinh, người bệnh có thể sờ thấy một khối trong âm đạo. Nếu lâu ngày polype bị nhiễm khuẩn, âm đạo sẽ tăng tiết dịch, lẫn máu và mủ nên rất hôi, tình trạng nhiễm khuẩn có khi lan ngược lên tử cung, gây biến chứng nguy hiểm.
Cũng có nhiều trường hợp u xơ tử cung không có biểu hiện nào trong một thời gian rất dài, chỉ khi khối u xơ tử cung đã lớn, bệnh nhân mới tự sờ thấy, hoặc bác sĩ phát hiện trong đợt khám phụ khoa định kỳ.
Điều trị phẫu thuật chỉ có chỉ định trong các trường hợp sau:
- Khi u xơ cơ tử cung to tương đương một tử cung có thai trên 12 tuần, vì trong trường hợp này u dễ có khả năng gây biến chứng chèn ép các cơ quan trong ổ bụng và dễ bị thoái hóa.
- Khi u xơ tử cung chèn ép niệu quản, gây thận ứ nước.
- Khi có triệu chứng rong kinh, rong huyết, cường kinh kéo dài, điều trị nội tiết không cải thiện.
- U xơ tử cung nằm dưới niêm mạc.
- U xơ tử cung nằm trong dây chằng rộng.
- Khi nghi ngờ u hóa ác tính.
Điều trị phẫu thuật có thể là bóc khối u hay cắt tử cung tùy vào lứa tuổi và tùy ý muốn có con
Nếu bệnh nhân còn có nhu cầu sinh con, khối u nhỏ (đường kính dưới 5 cm) thì nên điều trị nội khoa, dùng các loại thuốc progesteron trong 6 tháng đồng thời theo dõi cẩn thận sự tiến triển của khối u. Sau 6 tháng, phải khám và siêu âm đánh giá kích thước của u xơ tử cung (nhỏ đi hay lớn lên) để có cách xử trí thích hợp.
Bs CKI. Nguyễn Thị Song Hà
